Wat doen hormoonverstoorders met je vruchtbaarheid?

HORMOONVERSTOORDERS – EDC’S

 

Wat zijn ze? Wat doen ze? Waar vind je ze in terug? En vooral: hoe ban je ze uit je lijf en leven?

First things firts! Vooraleer je begint met het maken van een mooi menuplan, een prachtig sportschema en de aankoop van een berg vitamines…lees eerst even dit!

Het is erg fijn (en noodzakelijk) dat je je lichaam aanvult met gezonde voedingsstoffen, dat je voldoende beweging hebt en positief in het leven staat. ‘Gezond leven’ draait echter niet alleen om al het goeds dat je kan toevoegen, maar ook – en dit is een hele belangrijke – om al de dingen die een negatieve invloed hebben op je vruchtbaarheid te elimineren.

Dit is waar het allemaal start! Vooraleer je iets ‘goeds’ in je lichaam steekt is het belangrijk dat je geen ‘slechte dingen’ meer binnenkrijgt. Anders verval je in het scenario ‘dweilen met de kraan open’. De goede stoffen zijn dan zo hard bezig met het wegkrijgen van de slechte stoffen in je lichaam, waardoor er op het einde van de rit nog weinig extraatjes over zijn om je vruchtbaarheid naar dat niveau hoger te tillen.

De dingen die je vruchtbaarheid kunnen ondermijnen vind je niet alleen terug in voeding, maar ook in je leefomgeving. En op dat laatste gaan we vandaag wat dieper in.

 

We leven met zijn allen in een ontzettend chemische maatschappij. De plastic afvalzak zit elke week propvol, elke dag zijn we in de weer met zeep en sopjes en we gaan het huis niet uit voordat er een hydraterend smeersel, wat parfum en een laagje make up op ons hangt. Ruikt lekker, dat wel! Maar is het ook allemaal gezond? Nee, dat niet! In heel veel producten zitten namelijk hormoonverstoorders.

 

Hormoonverstoorders zijn, zoals het woord het zegt, chemische stoffen die je hormoonbalans verstoren. Ze worden ook wel EDC’s genoemd (Endocrine Disrupting Chemicals). Deze EDC’s bootsen je lichaamseigen hormonen na of verstoren de werking ervan waardoor het transport, de aanmaak en de omzetting van hormonen negatief beïnvloed worden.

Als je hormonen ontregeld worden, heeft dit een negatief effect op je vruchtbaarheid, je stofwisseling, je DNA, emoties en het immuunsysteem.

Vooral wanneer organen, weefsels en cellen in volle ontwikkeling zijn, kunnen EDC’s veel schade aanrichten omdat die processen deels geleid worden door hormonen. Dit betekent dat ongeboren baby’s en jonge kinderen bijzonder kwetsbaar zijn voor de effecten van de hormoonverstoorders.

 

De mogelijke schadelijke effecten van hormoonverstoorders op de vruchtbaarheid en zwangerschap zijn:

  • Verminderde zaadkwaliteit
  • Verminderde eicelkwaliteit en verminderde folikkelgroei
  • Verstoringen van de menstruele cyclus
  • Verminderde vruchtbaarheid en onvruchtbaarheid
  • PCOS
  • Endometriose
  • Vroeggeboorte en te laag geboortegewicht
  • Verstoorde werking van de schildklier
  • Verstoorde hersenontwikkeling (autisme, ontwikkelingsachterstand, aandachtsstoornissen)

 

Momenteel zijn er al meer dan 800 stoffen bekend die een hormoonverstorend effect hebben. Meer dan 800! En volgens onderzoekers is dit nog maar het topje van de ijsberg.  Verdere onderzoeken hieromtrent zijn nog volop aan de gang, dus waarschijnlijk bestaan er nog veel meer.

 

Hoe vaak kom je hiermee in contact?

Dagelijks! Je vindt ze namelijk terug in poetsproducten, pesticiden, cosmetica, textiel, speelgoed, verzorgingsproducten, meubels en zelfs in je voeding. Je gebruikt op dagdagelijkse basis zonder het te weten een heel arsenaal aan hormoonverstoorders.

Ze komen je lichaam binnen door ze in te ademen (via luchtverfrissers, haarlak, deo, sproeistoffen,…), door ze op te eten (pesticiden op het voedsel, plastic in het voedsel door voedsel in plastic dozen te bewaren,…), door ze op te smeren (verzorgingsproducten) en via stof. Hormoonverstoorders stapelen zich namelijk op in huisstof.

 

Vermijd deze 7 hormoonverstoorders:

  • Bisfenol A (BPA):

Deze stof wordt gebruikt om plastic uit te harden. In 2011 werd het gebruik van BPA in babyflessen verboden in Europa. Doch, het wordt nog steeds gebruik in plastic speelgoed, fopspenen, kassabonnetjes, plastic borden en bestek, lijmen, verven, nagellak, plastic verpakking rond voedsel (vb vershoudfolie, yughurtpotjes,…) enz…

BPA verstoord de oestrogeenproductie en wordt gerelateerd aan vruchtbaarheidsproblemen.

  • Ftalaten:

Worden gebruikt als weekmakers voor kunststoffen. Je vindt ze terug in kunststofvloeren, schoenen, waterbestendig textiel, (water)speelgoed, enz…, maar ook in huidcremes, parfums, schoonmaakproducten en voedselverpakkingen van pvc.

Er zijn verschillende soorten ftalaten. In parfums en huidcremes zit bijvoorbeeld DEP, dat in verband gebracht wordt met schade aan het zenuwstelsel en de voortplantingsorganen. DEHP is een ander voorbeeld dat gebruikt wordt om flexibele buizen te maken. DEHP wordt in verband gebracht met aandoeningen aan de mannelijke geslachtsorganen en zwaarlijvigheid.

  • Parabenen:

Dit zijn bewaarmiddelen die beschermen tegen de groei van schimmels en bacteriën. Ze worden onder andere gebruikt in verzorgingsproducten zoals zeep, shampoo, cosmetica, lippenbalsem en als toevoeging aan voedsel. Je vind ze terug onder te vorm van E nummers: E214, E215, E216, E217, E218 en E219.

  • Brandvertragers:

PBDE’s vinden we terug in electronica, matrassen, meubels, textiel, verf, enz…

 

  • Triclosan:

Een anti-bacteriële stof die terug te vinden is in tandpasta, zeep, shampoo, lotions, deo, aftershave,…

 

  • Bestrijdingsmiddelen:

Vaak vind je residu’s van pesticiden terug op groenten en fruit.

 

  • UV filters: sommige UV filters die aanwezig zijn in zonnecremes en cosmetica hebben een hormoonverstorende werking. Dit zijn onder andere Benzofenon-3 (oxybenzon), 3-benzylideen kamphor, 4 methylbenzylideen kamfer (4-MBC), 4,4-Dihydoxybenzofenon, benzofenon en ethylhexylmethoxycinnamaat.

 

Ook vermeldingswaardig:

  • Plastic:

Plastic op zich heeft een verstorende werking op de oestrogeenproductie. In plastic vind je xeno oestrogenen terug. Dit zijn toxische stoffen die kunnen zorgen voor een oestrogeendominantie in je lichaam. Vooral wanneer plastic verwarmt wordt, is het extra schadelijk (denk aan het opwarmen van voedsel in de microgolfoven in een plastiek potje of aan het flesje water dat tijdens de warme zomermaanden in je auto ligt).

  • Kraanwater:

In kraanwater vind je restanten terug van onder andere de anticonceptiepil, best wel wat tegenstrijdig om te gaan drinken als je zwanger wil worden.

 

——————————————————————————————————————————————————————–

Zoals je ziet zitten die spullen in belachelijk veel producten die je best wel vaak gebruikt. Hoe kan je er dan toch voor zorgen dat je zo weinig mogelijk in contact komt met deze EDC’s?

 

Voedsel:

  • Eet biologisch
  • Kies verse – onverpakte seizoensgroenten en fruit
  • Vermijd voedsel dat verpakt is in PVC of PC
  • Warm je eten niet op in plastic potjes, en al zeker niet in de microgolfoven. Door de stralen van de microgolfoven komt er wat plastic vrij dat in je eten terecht komt
  • Gebruik zo weinig mogelijk plastic keukengerei zoals snijplankjes.

 

Textiel:

  • Was je nieuwe kledij altijd eerst voor het draagt
  • Ga voor biologisch katoen of natuurlijke producten
  • Koop geen kledij met antibacteriële werking zoals sokken en sportkleding

 

Woning:

  • Verlucht regelmatig
  • Gebruik ecologische schoonmaakproducten
  • Gebruik geen chemische bestrijdingsmiddelen in en rond je huis
  • Verf met biologische verf (te vinden in Biohome)

 

Verzorgingsproducten:

  • Koop verzorgingsproducten zonder chemische parfum en zonder antibacteriële middelen
  • Vermijd haarverf
  • Vermijd producten met hormoonverstorende UV filters
  • Vermijd verzorgingsproducten met parabenen of BPA.
  • Vermijd verzorgingsproducten met ftalaten zoals BzBP, DEP en DMP. De naam van de ftalaten kan ook voluit staan op de verpakking.
  • Vermijd ook producten met Triclosan, Benzofenon, Cyclotetrasiloxane, Butylhydroxyanisoe (BHA) en Ethylhexyl metroxycinnamaat (EHMC)

 

 

Interessante informatie en overzicht schema’s:

  • Gezinsbond: Bescherm je baby, beperk hormoonverstoorders – informatiebrochure bij zwangerschap.

https://www.gezinsbond.be/Gezinspolitiek/Documents/Vermijd%20hormoonverstoorders.pdf

  • WECF: textielwijzer

http://www.wecf.eu/download/2015/April/W.406DutchTextil.pdf

  • WECF: schoonmaakmiddelenwijzer

http://www.wecf.eu/nederland/publicaties/schoonmaakgids-publicatie.php

  • WECF: cosmeticawijzer

http://www.wecf.eu/download/2012/2012-Leporello-zwangere-vrouwen-printversie1.pdf

  • WECF: verstorend voedsel

http://www.wecf.eu/download/2012/november12/consumer_guide-dutch-PAN-WECF.pdf

 

 

Bronnen:

  • WHO: Endocrine Disrupting Chemicals (EDC’s)

http://www.who.int/ceh/risks/cehemerging2/en/

  • WHO: state of the science of endocrine disrupting chemicals 2012

http://www.who.int/ceh/publications/endocrine/en/

  • Childprotect

https://www.gezinsbond.be/Gezinspolitiek/Paginas/ChildProtect.aspx

  • Executive Summary to EDC-2: The Endocrine Society’s Second Scientific Statement on Endocrine-Disrupting Chemicals

http://press.endocrine.org/doi/10.1210/er.2015-1093

  • Gezinsbond: Bescherm je baby, beperk hormoonverstoorders – informatiebrochure bij zwangerschap.

https://www.gezinsbond.be/Gezinspolitiek/Documents/Vermijd%20hormoonverstoorders.pdf

http://www.wecf.eu/download/2015/April/W.406DutchTextil.pdf

  • Boek: Dit is een goede gids (voor een duurzame lifestyle). Marieke Eyskoot.